«Οἱ ἂνθρωποι τῶν Σοδόμων ἦσαν κακοί καί ἁμαρτωλοί σφόδρα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου»

«Καί ὑψώσας ὁ Λώτ τούς ὀφθαλμούς αὐτοῦ, εἶδε πᾶσαν τήν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου, ὃτι ἐποτίζετο ὃλη πρό τοῦ νά καταστρέψῃ ὁ Κύριος τά Σόδομα καί τά Γόμορρα, ὡς παράδεισος τοῦ Κυρίου, ὡς ἡ γῆ τῆς Αἰγύπτου, ἓως νά ὑπάγῃ τις εἰς Σηγώρ. Καί ἒκλεξεν εἰς ἑαυτόν ὁ Λώτ πᾶσαν τήν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου· καί μετεσκήνωσεν ὁ Λώτ πρός ἀνατολάς, καί διεχωρίσθησαν ὁ εἷς ἀπό τοῦ ἂλλου. Ὁ μέν Ἂβραμ κατῴκησεν ἐν τῇ γῇ Χαναάν· ὁ δέ Λώτ κατῴκησε μεταξύ τῶν πόλεων τῆς περιχώρου, καί ἒστησε τάς σκηνάς αὐτοῦ ἓως Σοδόμων. Οἱ δέ ἂνθρωποι τῶν Σοδόμων ἦσαν κακοί καί ἁμαρτωλοί σφόδρα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου... Καί ἐσήκωσε τήν σκηνήν αὐτοῦ ὁ Ἂβραμ, καί ἐλθών κατῴκησε πλησίον τῶν δρυῶν Μαμβρῆ, αἳτινες εἶναι ἐν Χεβρών, καί ᾠκοδόμησεν ἐκεῖ θυσιαστήριον εἰς τόν Κύριον» (Γένεσις 13:10-18).

Έπειτα από δεκαετίες ανασκαφών και έρευνας, οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι βρήκαν επιτέλους τα ερείπια της Βιβλικής πόλης των Σοδόμων στην περιοχή Tall el-Hammam της Ιορδανίας. Σύμφωνα με τις Γραφές, τα Σόδομα καταστράφηκαν από τον Θεό. Οι ειδικοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μία τεράστια πόλη που χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού και ταιριάζει πιστά με την Βιβλική περιγραφή. Σύμφωνα με την Daily Mail, η πόλη χρονολογείται μεταξύ 3500 και 1540 π.Χ. και τα ευρήματα δείχνουν ότι εγκαταλείφθηκε ξαφνικά.

Οι περισσότερες αναφορές στα Σόδομα και τα Γόμορρα βρίσκονται στο βιβλίο της Γένεσης. Οι δύο περιοχές ήταν βασίλεια στην πεδιάδα του Ιορδάνη ποταμού, βόρεια της Νεκράς Θάλασσας, και περιγράφονται ως ανθισμένα, καταπράσινα και με πολλά νερά. Στην Αγία Γραφή χαρακτηρίζονται τα Σόδομα ως εμπορικό πέρασμα και, λόγω του μεγέθους της πόλης, αναφερόταν αυτή ως βαριά οχυρωμένη με πύργους και ψηλά, πλατιά τείχη. Όλα αυτά τα στοιχεία συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι το τεράστιο Tall el-Hammam είναι η περίφημη Βιβλική πόλη των Σοδόμων.

Ο επικεφαλής της ανασκαφής Steven Collins, από το Πανεπιστήμιο Trinity του Νέου Μεξικού, είπε στο Popular Archaeology ότι το Tall el-Hammam ήταν μία τεράστια σε μέγεθος πόλη σε σύγκριση με άλλες στην περιοχή της ίδιας περιόδου. Η ομάδα των αρχαιολόγων βρήκε αποδείξεις για μια πόλη με προμαχώνες και πλίνθινα τείχη πάχους 5,2 μέτρων και ύψους 10 μέτρων, με πύλες, παρατηρητήρια και τουλάχιστον ένα οδόστρωμα πάνω τους. Κατά την διάρκεια της Μέσης Εποχής του Χαλκού, το τείχος αυτό αντικαταστάθηκε από έναν τεράστιο προμαχώνα πλάτους 7 μέτρων, με μια επίπεδη κορυφή, που απλωνόταν γύρω από την πόλη. 

Ένα ακόμα στοιχείο που στηρίζει τους ισχυρισμούς ότι πρόκειται για τα Σόδομα, είναι ότι το Tall el-Hammam ξαφνικά εγκαταλείφθηκε κάποια στιγμή προς το τέλος της Μέσης Εποχής του Χαλκού.

«Το Tall el-Hammam ταιριάζει με την περιγραφή του χώρου όπου βρίσκονταν τα Σόδομα σύμφωνα με την Βίβλο, ως η μεγαλύτερη πόλη της εύφορης ανατολικής περιοχής Kikkar. Έτσι, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι, αν ήθελε κανείς να βρει τα Σόδομα, θα έπρεπε να αναζητήσει την μεγαλύτερη πόλη που υπήρχε στην περιοχή αυτή κατά την διάρκεια της Εποχής του Χαλκού, την εποχή δηλ. του Αβραάμ. Όταν ερευνήσαμε την περιοχή, το Tall el-Hammam ήταν μια προφανής επιλογή, δεδομένου ότι ήταν πέντε έως δέκα φορές μεγαλύτερο από τις άλλες πόλεις της Εποχής του Χαλκού σε όλη την περιοχή, ακόμη και από εκείνες που βρίσκονταν πέρα από τον Ιορδάνη ποταμό», ανέφερε στην Popular Archaeology.

Ο επικεφαλής της ανασκαφής Steven Collins από το Πανεπιστήμιο Trinity του Νέου Μεξικού

Οι ερευνητές έχουν βρει μερικά αντικείμενα από την ύστερη φάση της περιόδου του Χαλκού. Τα ευρήματά τους περιλαμβάνουν ένα χρυσωρυχείο που τροφοδοτούσε με χρυσό τις μνημειακές κατασκευές, έργα τέχνης, κρύσταλλα, μία τεράστια χάλκινη κατασκευή της εποχής της πόλης-κράτους. Όμως περισσότερο εντυπωσιακά απ’ όλα είναι τα ευρήματα θείου και ουσίας που μοιάζει με στάχτη, στοιχεία συμβατά με την Βιβλική εξιστόρηση της καταστροφής των Σοδόμων, σύμφωνα με την οποία «ἒβρεξεν ὁ Κύριος ἐπί τά Σόδομα καί Γόμορρα θεῖον καί πῦρ παρά Κυρίου ἐκ τοῦ οὐρανοῦ· καί κατέστρεψε τάς πόλεις ταύτας, καί πάντα τά περίχωρα καί πάντας τούς κατοίκους τῶν πόλεων καί τά φυτά τῆς γῆς» (Γεν. 19:24-25).

Η ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης περιγράφει πώς ο Θεός κατέστρεψε την πόλη των Σοδόμων με φωτιά και θειάφι. Ο Collins δίνει την εξήγηση ότι η πόλη εγκαταλείφθηκε, ίσως μετά από ένα σεισμό, ενώ άλλοι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι η ερήμωση έγινε μετά από πτώση αστεροειδούς.

ΠΗΓΗ: newsbeast.gr 

Η χρονική σύμπτωση της ανακάλυψης των Σοδόμων με την σημερινή εποχή της κορύφωσης της ηθικής διαφθοράς και ασέλγειας είναι μία ακόμα προειδοποίηση του Θεού σ’ αυτούς τους καιρούς,  καθώς Αυτός ουδέποτε μέσα στην ανθρώπινη Ιστορία «δέν ἀφῆκεν ἀμαρτύρητον ἑαυτόν» (Πράξεις 14:17). Πάντοτε έδινε στον άνθρωπο που έψαχνε με ειλικρίνεια την αλήθεια σημάδια τής παρουσίας Του.

Tα Σόδομα υπήρξαν. Έμειναν στην Ιστορία ως σύμβολο αποχαλίνωσης των διαστροφών τής σαρκός, των παρά φύσιν σχέσεων. «Οἱ ἂνθρωποι τῶν Σοδόμων ἦσαν κακοί καί ἁμαρτωλοί σφόδρα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου» (Γεν. 13:13).  

Η καταστροφή των Σοδόμων και Γομόρρων, John Martin, 1852

Πρέπει να επισημειωθεί ότι «οἱ ἂνδρες τῆς πόλεως, οἱ ἂνδρες τῶν Σοδόμων, περιεκύκλωσαν τήν οἰκίαν, νέοι καί γέροντες, ἃπας ὁ λαός ὁμοῦ πανταχόθεν» (Γεν. 19:4). Όλοι ανεξαιρέτως οι άνδρες των Σοδόμων, νέοι και γέροι, επιζητούσαν έως σημείου βιαιότητας την ικανοποίηση των αρρωστημένων παθών τους. Σε αυτό τους το εγχείρημα είχαν συμπαραστάτη «ἃπαντα τον λαόν». Αυτό αποδεικνύει ότι η σεξουαλική κατεύθυνση αποτελεί προσωπική επιλογή, προϊόν ελεύθερης βούλησης, και όχι αποτέλεσμα της ιδιοτροπίας κάποιου γονιδίου στο ανθρώπινο DNA. Οι ηθικές αξίες ή απαξίες που εν τέλει επικρατούν σε μια κοινωνία, οι ιδέες και πρακτικές που αποδέχονται, υιοθετούν και ενστερνίζονται τα μέλη της, και οι οποίες εν τέλει καταλήγουν σε συγκεκριμένες πρακτικές και στάση ζωής, δεν προέρχονται από ακαταμάχητες εσωτερικές ακούσιες παρορμήσεις, οφειλόμενες σε βιολογικής φύσεως διαφοροποιήσεις, αλλά σε ενσυνείδητες επιλογές τού κάθε ατόμου, οι οποίες, όταν βρεθούν σε συνθήκες που ευνοούν την μαζική αποδοχή τους, μεταδίδονται με την ταχύτητα και καθολικότητα μολυσματικής νόσου, ώστε να καταλήξουν σε πανδημία. Αλλιώς, πώς θα μπορούσε να εξηγηθεί αυτός ο γενικός ξεσηκωμός των ανδρών της πόλης των Σοδόμων, νέων και γερόντων, «ἃπαντος τοῦ λαοῦ ὁμοῦ πανταχόθεν»; Είναι δυνατόν να δεχθεί κανείς ότι οι Σοδομίτες γεννήθηκαν στο σύνολό τους με ομοφυλοφιλική μετάλλαξη, στις επιταγές της οποίας μοιραίως υπέκυψαν σύμπαντες και βρέθηκαν μπροστά στην οικία του Λωτ να απαιτούν την άνομη γνωριμία τους με τους δύο φιλοξενούμενούς του, ή θα δεχθεί το αυτονόητο, ότι, καθώς «ἦσαν κακοί καί ἁμαρτωλοί σφόδρα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου», οι ασελγείς αυτές επιθυμίες τους ήταν το κατάντημα των επιλογών και των αντιλήψεων που μαζικά ως κοινωνία είχαν ενστερνισθεί;

Στην εποχή μας καταργούνται οι αρχές και αντιλήψεις εκείνες που διαπερνούσαν ολόκληρες κοινωνίες - τελευταία και την ελληνική - και υπήρξαν τα θεμέλια πάνω στα οποία αναπτύχθηκαν οι λαοί και οι ανθρώπινες σχέσεις. 

Ο Λώτ και οι κόρες του, 1520,  Lucas van Leyden,
με υπόβαθρο την καταστροφή των Σοδόμων και Γομόρρων.
Η συμπεριφορά των θυγατέρων του Λώτ να μεθύσουν τον πατέρα τους ώστε να
τεκνοποιήσουν μαζί του επιδεικνύει άλλη μια πτυχή της συμπεριφοράς των Σοδομιτών, αυτής
 της αιμομιξίας η οποία της μέρες μας είναι  πολύ συχνή σε gay-friendly
 (φιλικά προσκείμενες στους ομοφυλόφιλους) χώρες στον κόσμο,
όπως η Σουηδία και γενικότερα οι Σκανδιναυικές χώρες  του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού.

Η διαδικασία σταδιακής διολίσθησης των ηθών και αντιλήψεων της πλειονότητας της κοινωνίας στο βάραθρο της ηθικής διαφθοράς, υπό την πίεση οργανωμένων μειονοτήτων, αποτυπώνεται ανάγλυφα στην περίπτωση του συμφώνου συμβίωσης. Σε πρώτη φάση, το 2008 η Ελληνική Βουλή θέσπισε, σε εναρμόνιση με σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το σύμφωνο συμβίωσης, περιοριζόμενο όμως αρχικά μεταξύ ετερόφυλων ζευγαριών. Επτά χρόνια αργότερα, στις 23-12-2015, πέρασε από την Βουλή ο Ν. 4356/2015, σύμφωνα με τον οποίο ως σύμφωνο συμβίωσης ορίζεται η συμφωνία δύο ενηλίκων προσώπων, ανεξάρτητα από το φύλο τους, με την οποία ρυθμίζουν την συμβίωσή τους. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο νόμος αυτός προβλέπει ότι στις σχέσεις των μερών τού συμφώνου εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις για τις σχέσεις των συζύγων από τον γάμο. Εξομοιώνεται επομένως σήμερα πλήρως, από την σκοπιά της έννομης τάξης, η συμβίωση μεταξύ ομοφυλόφιλων ζευγαριών του συμφώνου συμβίωσης με την ετερόφυλη συζυγική σχέση που έχει προέλθει από γάμο. Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι είναι θέμα χρόνου το επόμενο βήμα, η άλωση και του τελευταίου οχυρού ομαλότητας και προστασίας της οικογένειας, δηλ. του γάμου και της υιοθεσίας από τους ομοφυλόφιλους, διεκδικήσεις τις οποίες μετά σφοδρότητος απαιτούν εδώ και χρόνια. Δεν ορέχτηκαν βέβαια την ιερότητα του γάμου ως Θεοσύστατου θεσμού, αφού δεν χάνουν ευκαιρία να δηλώνουν την ασέβεια και περιφρόνησή τους σε κάθε τι Θείο. Απλά θέλουν να οικειοποιηθούν τα ιερά και τα όσια των όσων ευσεβών τέλος πάντων απέμειναν, με μοναδικό σκοπό να τα εκφυλίσουν. Να ποια είναι η κλιμάκωση του σταδιακού εκμαυλισμού των ηθών της κοινωνίας! Χαρακτηριστικό τής συστηματικά μεθοδευμένης απονεύρωσης της σιωπηλής πλειοψηφίας είναι το γεγονός ότι καμία συλλογική αντίδραση υπήρξε από το υγιές κομμάτι των πολιτών εναντίον αυτής της αποχαλίνωσης. Οι νομοθετικές αυτές μεθοδεύσεις κινούνται προς την κατεύθυνση της κατάργησης αρχαίων ορίων, καταπατώντας την ρητή εντολή «μή μετακίνει ὅρια ἀρχαῖα, τὰ ὁποῖα ἔθεσαν οἱ πατέρες σου» (Παρ. 22:28). «Ἡ ὕψωσις τοῦ προσώπου αὐτῶν μαρτυρεῖ ἐναντίον αὐτῶν· καὶ κηρύττουσι τὴν ἁμαρτίαν αὑτῶν ὡς τὰ Σόδομα· δὲν κρύπτουσιν αὐτήν. Οὐαὶ εἰς τὴν ψυχήν αὐτῶν˙ διότι ἀνταπέδωκαν εἰς ἑαυτοὺς κακά» (Ησαΐας 3:9).

Παρεμπιπτόντως, ο ίδιος νόμος συνιστά το Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, με αρμοδιότητα - μεταξύ άλλων - και «την επίβλεψη της εφαρμογής της νομοθεσίας κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας». Ο νοών νοείτω! Καμμία αντίθετη άποψη δεν είναι πλέον ανεκτή από την ολοκαίνουργια τάξη πραγμάτων.

Ο Λόγος του Θεού καταδικάζει ξεκάθαρα τις παρά φύσιν σχέσεις. Πολλοί αντιτείνουν, ότι σε πολλές εποχές και σε πολλούς λαούς παρατηρήθηκαν ομοφυλοφιλικές συμπεριφορές. Τους διαφεύγει όμως ότι αυτές δεν είχαν πάνδημο χαρακτήρα, ούτε ετύγχανον γενικής αποδοχής. Εκδηλώνονταν στον χώρο του αυστηρώς προσωπικού και χαρακτηρίζονταν ως παρεκτροπή. Ποτέ δεν έφθασαν στο σημείο να θεωρείται ομαλή και κατά φύσιν συμπεριφορά η ομοφυλοφιλία και μάλιστα να διακηρύττεται δημοσίως, πολύ περισσότερο να διδάσκεται ως τέτοια στα δημοτικά σχολεία, όπως συμβαίνει σήμερα. Επικαλούνται συχνά την αναφορά κρουσμάτων ομοφυλοφιλίας στην Αρχαιοελληνική Γραμματεία. Άκαρπη όμως αποβαίνει και αυτή η προσπάθειά τους προς εύρεση ερεισμάτων της ανωμαλίας τους, καθώς όλος ο Αρχαίος Ελληνικός κόσμος, με προεξάρχουσες τις πόλεις των Αθηνών και της Σπάρτης, όχι μόνον αποδοκίμαζαν ρητά την ομοφυλοφιλία, αλλά είχαν θεσπίσει και νόμους τιμωρίας των ομοφυλοφιλικών συμπεριφορών. 

Χαρακτηριστική είναι η άποψη του Πλάτωνος (Νόμοι 840 d, e), η οποία αναγνωρίζει μόνο τις ετερόφυλες σχέσεις μεταξύ άρρενος και θήλεος, την δια βίου σταθερότητα και αγνότητα των οποίων μάλιστα εξυμνεί, συνιστών την αποχή από την σαρκική συνάφεια μέχρι άρρεν και θήλυ να φτάσουν σε ηλικία έγγαμης τεκνοποιΐας: «...ὡς οὐ χείρους ἡμῖν εἶναι τούς πολῖτας ὀρνίθων καί ἂλλων θηρίων πολλῶν, οἱ κατά μεγάλας ἀγέλας γεννηθέντες, μέχρι μέν παιδογονίας ἠίθεοι καί ἀκήρατοι γάμων τε ἁγνοί ζῶσιν, ὃταν δ’ εἰς τοῦτο ἡλικίας ἒλθωσι, συνδυασθέντες ἂρρην θηλείᾳ κατά χάριν καί θήλεια ἂρρενι, τόν λοιπόν χρόνον ὁσίως καί δικαίως ζῶσιν, ἐμμένοντες βεβαίως ταῖς πρώταις τῆς φιλίας ὁμολογίαις·  δεῖ δή θηρίων γε αὐτούς ἀμείνους εἶναι» [«Γιατί δεν πρέπει να είναι χειρότεροι οι πολίτες μας από τα πουλιά και τα πολλά άλλα είδη ζώων που γεννιούνται σε μεγάλες αγέλες, και τα οποία ως την ηλικία τεκνοποιΐας ζουν παρθένα, αζευγάρωτα, αγνά και αμόλυντα από τις σαρκικές σχέσεις του γάμου, όταν όμως φτάσουν σ’ αυτή την ηλικία, ζευγαρώνουν αρσενικό με θηλυκό και θηλυκό με αρσενικό,  και ζουν τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής τους οσίως και δικαίως, μένοντας πιστά στις πρώτες ομολογίες της αγάπης τους·  πρέπει λοιπόν αυτοί (οι πολίτες) να είναι καλύτεροι από τα ζώα»].

Δυστυχώς στην εποχή μας καταλήξαμε σε συμπεριφορές που ούτε και στα ζώα δεν συναντώνται. Επιλέξαμε το κακό να το λέμε καλό και το καλό κακό. Αλλά ο λόγος του Θεού αναφέρει: «Οὐαὶ εἰς ἐκείνους, οἵτινες λέγουσι τὸ κακὸν καλὸν καὶ τὸ καλὸν κακόν· οἵτινες θέτουσι τὸ σκότος διὰ φῶς καὶ τὸ φῶς διὰ σκότος· οἵτινες θέτουσι τὸ πικρὸν διὰ γλυκὺ καὶ τὸ γλυκὺ διὰ πικρόν (Ησ. 5:20).

 Η ανακάλυψη της αρχαίας πόλης των Σοδόμων χτυπάει σαν καμπάνα προειδοποίησης πριν την κοινωνία μας. «Ἡ κραυγή τῶν Σοδόμων καὶ τῶν Γομόρρων ἐπλήθυνε, καὶ ἡ ἁμαρτία αὐτῶν βαρεῖα σφόδρα» (Γεν. 18:20). Η καταδικαστική κρίση στην καταστροφή των Σοδόμων έγινε με την πρόθεση του Θεού να σταθεί σαν παιδαγωγικό παράδειγμα αποτροπής «τῶν μελλόντων νά ἀσεβῶσι». Ίσως δεν είναι τυχαία η ανακάλυψη των ερειπίων των Σοδόμων στις μέρες μας. Ανακαλύπτεται η ξαφνική εξαφάνιση σημείων ζωής των κατοίκων της, μέσα σε περιβάλλον θειαφιού και στάχτης. Σαφής η προειδοποίηση του Λόγου του Θεού: «Κατέκρινεν εἰς καταστροφήν τὰς πόλεις τῶν Σοδόμων καὶ τῆς Γομόρρας καὶ ἐτέφρωσε, καταστήσας παράδειγμα τῶν μελλόντων νὰ ἀσεβῶσι» (Β΄ Πέτρου 2:6).

Όπως σε κάποια στιγμή του βίου κάθε ανθρώπου, έτσι και στην ζωή του Λωτ είχε έλθει η στιγμή να κάνει μια επιλογή ζωής, να πάρει τις αποφάσεις του: «Καί ὑψώσας ὁ Λώτ τούς ὀφθαλμούς αὐτοῦ, εἶδε πᾶσαν τήν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου, ὃτι ἐποτίζετο ὃλη πρό τοῦ νά καταστρέψῃ ὁ Κύριος τά Σόδομα καί τά Γόμορρα, ὡς παράδεισος τοῦ Κυρίου, ὡς ἡ γῆ τῆς Αἰγύπτου... Καί ἒκλεξεν εἰς ἑαυτόν ὁ Λώτ πᾶσαν τήν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου· καί μετεσκήνωσεν ὁ Λώτ πρός ἀνατολάς...· κατῴκησε μεταξύ τῶν πόλεων τῆς περιχώρου, καί ἒστησε τάς σκηνάς αὐτοῦ ἓως Σοδόμων». Επέλεξε να γειτονέψει με τα Σόδομα, στη συνέχεια να εγκατασταθεί μέσα στα Σόδομα, με τις δραματικές συνέπειες για τον ίδιο, την γυναίκα του και τις θυγατέρες του, όπως δραματικά μας μεταφέρει ο Λόγος του Θεού. 

Τις επιλογές του έκαμε και ο Άβραμ: «Ὁ μέν Ἂβραμ κατῴκησεν ἐν τῇ γῇ Χαναάν.. Καί ἐσήκωσε τήν σκηνήν αὐτοῦ ὁ Ἂβραμ, καί ἐλθών κατῴκησε πλησίον τῶν δρυῶν Μαμβρῆ, αἳτινες εἶναι ἐν Χεβρών, καί ᾠκοδόμησεν ἐκεῖ θυσιαστήριον εἰς τόν Κύριον».

Δεν υπάρχουν πλέον χρονικά περιθώρια αναβολής των αποφάσεών μας. Το δίλημμα είναι σαφές: Θα επενδύσουμε, θα ρίξουμε άγκυρες, θα οικοδομήσουμε οικία στην πόλη των Σοδόμων ή θα φύγουμε μακρυά, στον καθαρό αέρα των δρυών Μαμβρή, στη γη Χαναάν, στη γη των υποσχέσεων, όπου θα οικοδομήσουμε θυσιαστήριο αφιέρωσης, δοξολογίας, υποταγής στον Κύριο;